EEN GELUKZAK

Wij zijn hier in Vlaanderen met te weinig om het verschil te maken in de grote wereld. Wij zijn verplicht ons op cultureel vlak terug te plooien op onszelf en onze eigen uiterst specifieke volksaard belichten.

Zowat elke fictieserie die hier wordt gemaakt speelt zich af in een geografisch beperkt gebied ergens in Vlaanderen. Het gaat over de gemeenteraadsverkiezingen in een onbepaald dorp of over een boer met schulden bij de bank die een weedkwekerij begint. In de film Rundskop moest de hoofdrolspeler die van Antwerpen is Zoutleeuws leren spreken omdat die film zich in de buurt van Zoutleeuw voltrekt. Wie het wil maken binnen de Vlaamse mediamarkt is veroordeeld zich te bedienen van voor de hand liggende culturele uitingen die ons eigen zijn: de avonturen van een caféploeg, een Italiaanse zanger die in Limburg in de mijnen werkt, een man die in de volgwagen van de Ronde van Vlaanderen plots naar de wc moet. Dat zijn de thema’s. Een kilometer over onze landsgrenzen begrijpt niemand nog waar wij het over hebben. In een miljoenenstad als Keulen kent niemand het verschil tussen Antwerpen en Gent hoewel de inboorlingen van deze steden elkander als vreemden beschouwen. We hebben pech omdat we met zo weinig zijn, we kunnen onze eigenheid niet exporteren. Ik bevond mijzelf als een toerist onlangs in de stad Londen en ik liep door Carnaby Street, in het district Soho, het centrum van alles wat de wereld te bieden heeft aan die dingen die jonge, leuke en sexy mensen begeren. In een etalage hing een gigantische foto van de zanger Pete Doherty met een leren jekker aan. Nu moet u weten, voor de mensen die het popgebeuren niet van dichtbij volgen (zoals mijn moeder die het verschil niet kent tussen Metallica en Julio Iglesias), dat die jongen een onnozelaar is die de helft van de tijd zo weg is als een ei. Maar dat is net een voordeel in zijn geval. Zijn hele zijnswezen wordt beschouwd als iets authentieks, hij is het archetype van de hippe Londenaar. Londen, de stad waar van alles gebeurt waar iedereen bij wil zijn en Pete bevindt zich daar toevallig in het midden van de actie. Wanneer hij een leren jekker draagt dan willen andere mensen ook zulk een jekker dragen. God weet dat die jongen tot een paar jaar geleden een relatie had met het topmodel Kate Moss die in de mondaine kringen van New York en Parijs als een godin wordt aanbeden. Mochten we Pete Doherty virtueel kunnen verplaatsen naar Gent, dan zou hij een inboorling van Ledeberg zijn en Ledebergs praten en hele dagen zitten zuipen op het Ledebergplein. En in een bandje zitten dat in het Ledebergs zingt. Verder dan een paar optredens in de Video en de Charlatan zou hij niet geraken. Peter Doherty is een wereldster omdat hij in Londen woont en zijn specifieke eigenschappen van jongen van de straat etaleert. Dat is toch om te rotten, zeg ik. En dat alles hebben we dus te danken aan het feit dat we met zo weinig zijn: vijf miljoen inboorlingen, ongeveer de bevolking van Oost-Londen. We hebben ook een eigen stem, net als Pete, maar de wereld wil er niet naar luisteren. Maar dat heeft een voordeel in die zin dat we rap content zijn. Iemand als ik, ik ben al blij dat ik bijvoorbeeld een keer in Amsterdam kan gaan spelen en ze zijn daar altijd blij als ze ons bandje zien komen, die Hollanders. En we krijgen er gebakken haringen met jevener. Ik moet zeggen, ik ben dol op gebakken haring met jenever. We waren er in de winter vorig jaar en er woedde een sneeuwstorm. Maar wij zaten in de backstage lekker warm bij de kachel onze jenever te drinken. Jongens, wat zat ik daar op mijn gemak. Ik vroeg mij af: waar heb ik als eenvoudige Vlaming eigenlijk heel mijn leven naar gestreefd? Het antwoord luidde: hier heb ik naar gestreefd: aan de stoof te zitten met een flinke borrel terwijl buiten de sneeuwstorm woedt. En zo meteen mochten we ook nog eens gaan spelen in dat zaaltje daar aan het Leidseplein. Wat ben ik toch een gelukzak, dacht ik op dat moment.

LUC DE VOS