ORANJE BOVEN
Het waren de donkere dagen voor Kerstmis. Ik liep over de Vrijdagmarkt. Ik trachtte zoals zo vaak aan volstrekt niets te denken, hetgeen mislukte.
Aan de Meerseniersstraat kwam ik langs een paar Hollandse kerstinkoopsters gewandeld.
Ik herkende het dialect van Den Haag, niet meteen een taaltje dat aangenaam in de oren klinkt. Het waren twee van die Kalverstraattypes. Kent u het Kalverstraattype? Dat is het type mensen genoemd naar de enigszins proletarische winkelstraat in Amsterdam waar die mensen in trainingspak voordelig gaan winkelen. De Kalverstraat staat in schril contrast tot de Amsterdamse PC Hooftstraat. Dat is de straat voor de Hollanders met geld. Maar die is al even weerzinwekkend. Indien u deze straten niet kent moet u dat zo proberen te houden.
Een van die meisjes sprak die andere toe en ik kon horen wat zij zei want haar stem weerkaatste over de hele Vrijdagmarkt en schetterde in de avondlucht. ‘Veertig kerstkaarten voor 3.99, ja, dat is een koopje, meid!’
Ik wist niet dat dat nog bestond, kerstkaarten. Ik let er al jaren niet meer op wat er rondom mij gebeurt binnen de samenleving. Ik had ook al jaren geen kerstkaarten meer gekregen noch verstuurd. Ik ging er van uit dat die afgeschaft waren en vervangen door berichten via het elektronisch verkeer. Zouden die meisjes al die veertig kaarten ook daadwerkelijk gaan versturen, zo liep ik te denken. Dat moest betekenen dat ze minstens veertig andere mensen kenden. En op die veertig adressen waarheen zij kaarten stuurden daar woonden wellicht ook gezinnen. Misschien kenden zij op die manier wel een stuk of honderd of wel tweehonderd mensen zodanig persoonlijk dat zij er een kaart konden heen sturen. Ik begon er over na te denken hoeveel mensen ik zodanig persoonlijk kende dat ik er de behoefte toe zou voelen hun een kerstkaart te sturen. Ik diende tot de conclusie te komen dat ik wel een aantal mensen kende maar dat ik eigenlijk geen goesting had om naar iemand een kaart te sturen. Zelfs niet naar mijn beste vrienden en vriendinnen. Het ontbrak mij aan de energie daartoe.
Ik ben al jaren aan het tobben over het verschil tussen Hollanders en Belgen, hoe het komt dat dat verschil zo groot is en de kloof zo onoverbrugbaar. Hollanders hebben het talent om energie te steken in relaties met hun medemensen. Belgen hebben daar gewoon geen goesting in. Hollanders willen het gezellig maken voor hun medemensen, samen allerlei leuke dingen doen. Belgen willen liever met rust gelaten worden. Ik heb het ooit nog zelf meegemaakt. Ik heb een keer een maand of drie in Amsterdam gezeten om een plaat op te nemen, en ik was op den duur helemaal zot geraasd. Om het kwartier kwamen ze vragen of ik nog een koekje of een kopje thee lustte en of ik niet eenzaam was. En ik ben sowieso niet zulk een thee-en-koekjes-mens. Jongens, hoe verheugd was ik niet toen ik na die drie bittere maanden opnieuw naar huis mocht, want moeder had visjes gebakken en de schuimende bierpul stond reeds klaar.
Maar ik kan dus niet duiden waar dit verschil in karakter tussen Belgen en Hollanders vandaan komt. Heeft het iets te maken met Willem van Oranje of met het calvinisme of met de poldergrond? Ik weet het niet en het interesseert mij niet. Ik kan alleen vaststellen dat we van de Hollanders evenveel verschillen als van een exotisch volk als de Hongaren of de Portugezen. Niets hebben wij gemeen, behalve onze taal. En dan nog: penoze, kinnesinne, haartje betoeterd, dissen…? Wie het weet mag het zeggen.
Maar misschien zouden we beter een voorbeeld namen aan de Hollanders en ook een beetje wat gezelliger met elkander omgaan. Maar u kunt een kei zijn vel niet afstropen. Als het er niet in zit, kunt u het er ook niet uithalen. We moeten echter kritisch blijven voor onszelf. Ik zou er wat van krijgen van dat vunzig nationalisme, zoals dat van de Engelsen die van zichzelf vinden dat ze wereldtop zijn en die bijvoorbeeld de Fransen beschouwen als zijnde een bende verwijfde kikkervreters. Het is nu zondag kerstdag en ik wens alle Hollanders van hieruit vrede op aarde. Volgende keer als ik Hollanders tegenkom zal ik die mensen spontaan op straat een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar wensen. Maar toch nog een laatste opmerking. Dat Hollandse meisje kocht veertig kaarten voor 3.99. Ze willen dus wel kerstkaarten aan iedereen versturen en op die manier wellicht een versterking van het sociale weefsel tot stand brengen en dat juich ik toe, maar het mag ook, zo blijkt, allemaal niet te veel kosten.
LUC DE VOS
Comments are closed.