EEN CULTUURHISTORISCH PERSPECTIEF
Ik wil het vandaag hebben over trends in haarmode. Wanneer men lang genoeg leeft wordt men als vanzelf een ervaringsdeskundige en kan men op den duur over alles meepraten.
Dat is natuurlijk een trend op zich, dat iedereen over alles kan meepraten. Dat is de schuld van de democratisering en de vloed aan berichtgeving die dagelijks over onze kop wordt gestort.
Wat dat haar betreft: ik was een kleuter in 1970 en op de Gentse feesten liep het vol met hippies met lang haar en een luizenbaard. Dat was een mode die uit Holland was gekomen. In Holland daar kweekten ze sinds kort hippies en nu waren die aan het uitzwermen over gans Europa. Voorheen was Holland een streng calvinistisch land geweest waar ze alleen rolmopsen en roggebrood aten en karnemelk dronken en elke dag naar de preek van kraaiachtige dominees moesten luisteren. Toen gingen ze in de cinema naar die film van Woodstock kijken en toen hadden ze plots het licht gezien en waren ze van de weeromstuit Provo geworden en lieten ze hun haar groeien en gingen ze naakt lopen en al wie nog een plastron en een kostuum droeg noemden zij een fascist.
Eind jaren zeventig zag ik jongeren op straat met kort haar want die vonden die hippies belachelijk met hun lang haar. En ik dacht zelf ook: lang haar is inderdaad belachelijk. Ik was blij. Lang haar zou nooit meer terugkomen. Dat was iets van die vervloekte jaren zeventig. De mensen luisterden toen naar groepjes zoals The Gang of Four en Joy Division, dat waren vooruitstrevende kunstenaars. Tot ik op die dag in het begin van de jaren negentig Nirvana zag opduiken en die hadden weer wel lang haar. Ik was blij dat we er van af waren, van die New-wave met van dat onderkoelde gemompel. We mochten ons haar weer laten groeien en opnieuw vrijelijk psychedelisch en exuberant door het leven dartelen. Maar nu lees ik hier in de gazet dat de jaren tachtig weer terug zijn en we ons haar weer moeten laten knippen. Of ons helemaal kaal scheren en een ringbaard laten groeien. Zoals Frank Vander Linden. Die gaat daar later spijt van krijgen, denk ik. Wanneer hij in de toekomst foto’s van zichzelf zal bekijken zal hij huilen van ellende.
De mensen weten op den duur niet meer of ze hun haar nu moeten afknippen dan wel moeten laten groeien. Er heerst verwarring binnen deze samenleving, wat aanleiding geeft tot neurotisch gedrag. Daarom, om elke discussie voor eens en voor altijd uit de wereld te helpen: mensen met kort haar hebben gelijk en dit vanuit cultuurhistorisch perspectief. Het korte haar werd immers uitgevonden door de Romeinse soldaten. Voorheen in de geschiedenis droegen zowel de mannen als de vrouwen hun haar lang. En wanneer het in de weg zat deden ze het in een paardenstaart. Bij Romeinse soldaten zat dat haar lelijk in de weg wanneer ze hun helm droegen en daarom knipten ze hun haar af. Aldus veroverden zij de wereld en brachten ze overal de beschaving, wat met heel veel leed en ongemak gepaard ging. Ik geloof dat er onder Julius Caesar een miljoen Kelten zijn omgekomen, en dit op een ambachtelijke manier, door middel van het zwaard. In die tijd bestonden er nog geen massavernietigingswapens, het was handwerk. Op den duur was iedereen beschaafd en omarmden de onderworpen volkeren van het barbaarse Europa de Romeinse beschaving, welke ons uiteindelijk, na veel vijven en zessen, ook het christendom bracht. Stel u voor dat het christendom niet tot ons was gekomen. Dan aanbaden we nog altijd de goden van onze barbaarse voorvaderen die uit het oosten kwamen met de volksverhuizingen, de Franken en de Alamannen. Het waren volkeren met lang haar die mede dronken en geloofden dat de hemel op hun kop ging vallen. Of heerste dat geloof bij de Kelten? Dat moet ik straks even opzoeken. Maar dan woonden we wellicht nog in dorpen met palen rond en moesten we elke dag everzwijnen eten en maretakken oogsten en menhirs kappen in de rotsen om onze boterham te verdienen. En de zangers hadden het in dat soort samenleving ook niet echt makkelijk want die werden altijd vastgebonden en in een boom gehangen, want die oervolkeren hielden niet van zangers.
Het is een erfenis van de Romeinse beschaving en daarmee ook van het christendom dat we ons haar afknippen. Mensen met kort haar omarmen de Romeinse beschaving en daarmee ook het christendom, ook al beweren zij het tegendeel. Mensen die zich geen christen noemen, die moeten, zo meen ik, alweer vanuit cultuurhistorisch perspectief, hun haar laten groeien.
LUC DE VOS
Comments are closed.