NIETS IS GRATIS
Het verleden waarin wij stil en ongedwongen alles voor elkander deden is voorgoed voorbij. Ik kan dit enkel toejuichen. De individualisering van de samenleving is een zegen Gods.
Ik heb de nadagen van het collectivistische nog meegemaakt. De dagen dat men in kleine gemeenschappen leefde waar iedereen zich met elkander bemoeide. Toen ik zestien was ging ik een keer naar Kluizenkermis omdat ik wist dat daar Anita Van De Perre rondliep en aan de botsauto’s stond ik haar te beloeren en ik durfde geen woord tot haar te richten. Vervolgens heb ik mij een stuk in mijn voeten gedronken van ellende. En toen ik per velo naar huis reed ben ik van zattigheid in een stinkende moddergracht gereden. De gebruikelijke puberellende. De geburen hadden mij zien thuis komen en de hele straat sprak er algauw schande van. En mijn moeder heeft een maand niet tegen mij gesproken want toen ik zat en onder de modder en kapot van liefdesverdriet thuiskwam, was daar net mijn nonkel uit Brussel op bezoek en dat waren mensen met Brusselse manieren en wat moesten die nu denken van mij? Eén ding was zeker: ik zou later in mijn ongeluk lopen. Ik heb er eerlijk gezegd spijt van dat ik niet nog meer de onnozelaar heb uitgehangen in die tijd. Ik deed altijd mijn best om mijn brave moeder geen verdriet te doen. Nu ben ik van het standpunt: kinderen, doet uw ouders zoveel mogelijk verdriet, ze moeten er maar tegen kunnen. Dit is een harde samenleving. De samenleving van vroeger streefde naar verbondenheid, naar bescherming, naar nestwarmte. Met de beknotting van de individuele vrijheid van dien. Ik had het recht ongelukkig te zijn en van zattigheid in de gracht te rijden. Maar dat recht ontzegde mij die koesterende gemeenschap.
Vrijheid is vandaag het hoogste goed. Dat vertaalt zich vooral op het economische gebied. Het collectivistische model is definitief van de kaart geveegd. Op een paar gestoorde stalinisten na is elkeen het erover eens: het beste economische systeem is een min of meer door de overheid bijgestuurde vrijemarkteconomie. Wanneer de mensen dat willen dan moet dat ook zo zijn want de mensen hebben altijd gelijk. Het individu krijgt alle kansen in dit soort samenleving en dat houdt het individu alert. Een systeem gebaseerd op solidariteit wiegt de creativiteit van het individu in slaap, dat is al vaak bewezen in economische studies. Laten we niet vergeten dat wij de nakomelingen zijn van de overwinnaars van de geschiedenis, we zijn de nakomelingen van de huurlingenlegers en de roversbenden uit de middeleeuwen die de honderdjarige oorlog hebben overleefd. Nakomelingen van hun slachtoffers zijn er niet. Wij zijn het kroost van het uitschot dat zich plunderend en brandschattend een bestaan bijeen vocht, doorheen de tijden. Het is logisch dat we de samenleving zo inrichten dat wie zwak is niet evenveel kansen krijgt als wie zich de sterkere toont en dat wij onszelf niet in slaap wiegen in de hangmat van een gemeenschap die zogenaamd zorgzaam omgaat met haar leden maar die zich met van alles en nog wat bemoeit waar zij geen zaken mee heeft. In dit kader is bijvoorbeeld de afschaffing van het televisiekanaal Arte, waar zoveel beroering over ontstond vorige week, enkel een voor de hand liggende stap. Het kanaal Arte werd gratis aangeboden op de kabel. Voor mensen die in de vrije markteconomie geloven, zowat iedereen dus, betekent dit een gruwel. Wie cultuur wil op de kabel zal er voor moeten betalen en een abonnement kopen. Dat strekt ons tot eer, dat wij een inspanning moeten doen, dat wij het niet gratis krijgen. Gratis is voor slappelingen. En de meerderheid heeft altijd gelijk. Ik wilde vorige week nog eens naar de televisie kijken want ik had gelezen dat er een aflevering was van Blackadder. Wanneer ik Blackadder zie overvalt mij immer een gevoel van geluk, zo verrukkelijk vind ik deze serie. Vol vreugde zat ik voor het scherm te wachten. Er werd aangekondigd dat de aflevering van Blackadder was geschrapt. ‘We schakelen rechtstreeks over naar Flushing Meadows,’ sprak een onzichtbare vrouw. Er was een tennismatch, en de meerderheid van de mensen wilde die wedstrijd bekijken. Even werd mijn geest overmand door moorddadige gedachten. Het volgende ogenblik legde ik mij neer bij de feiten. Ik moest de volgende dag maar de DVD van Blackadder gaan kopen, een inspanning doen. Ik was een verre nakomeling van een rover uit de middeleeuwen. Ik diende mij een waardige nazaat te tonen van die smeerlap. Voor niets komt de zon op.
LUC DE VOS
Comments are closed.