SCHIP EN TREIN
Mocht Stephenson vandaag op deze planeet wandelen en men zou hem een trein aanwijzen en vragen: ‘wat is dat ding hier, meneer?’, dan zou hij wellicht antwoorden: ‘nu ja, dat is, denk ik, een trein, een toestel dat ik tweehonderd jaar geleden ontwierp.’
De trein is een blijvertje gebleken. Een locomotief, topzwaar, die op rails een aantal wagons trekt, rustig aan, van hier tot aan het Baikalmeer. Het principe is hetzelfde gebleven. Wat de scheepvaart betreft is er ook niet veel veranderd in die paar eeuwen sinds de industriële revolutie. Het gaat allemaal wat sneller en de hygiëne op de schepen is er flink op vooruit gegaan. Maar er wordt nog altijd aan een menselijke vaart gevaren. Het duurt, geloof ik toch een week om van Europa naar de Amerika’s te dobberen, tijd genoeg om rustig de koffers uit te pakken, één of twee boeken en een aantal manuscripten te lezen en ’s nachts, starend naar de sterrenhemel naar Orion te zoeken en eventueel de metafysica binnen zichzelf een kans te geven.
In het licht hiervan lijkt het vliegtuig een teletijdsmachine, een capsule waarin u plaatsneemt en op het ene moment bent u hier en plots bent u daar. ‘Beam me up, Scotty!’, zo luidde het bevel van kapitein Kirk aan zijn transportcommandant. Waar waren wij ondertussen gebleven, in die paar uur die ons scheidden van het ene continent tot het andere? Is de jetlag een straf van een wrede god omdat de mensen de natuurwetten tarten? Het vliegtuig heeft de tijd aan flarden gereten. We rekenen in uren, minuten en seconden, niet langer in jaren en maanden. De kalender van de oude Romeinen was voor de helft gevuld met feestdagen. Er was ook niet zoveel te doen in die tijd: wakker worden, een beetje rondlummelen, broodje bakken, nog even naar het circus en dan weer vroeg naar bed. Het bestaan van de gemiddelde burger moet toen eindeloos lang hebben geleken. Het is ook altijd wat. Nu zegt een baas tegen zijn werknemer: u krijgt twintig dagen vakantie, en daarmee basta. Dat kan, want op drie uur vliegt de werknemer naar Torremolinos en daar kan het genieten beginnen. En twintig dagen Torremolinos is meer dan een mensengeest aankan, liet ik mij vertellen. De werknemer die rustig de boot wil nemen naar zijn bestemming moet wachten op zijn pensioen om op het cruiseschip te stappen om dan rustig naar Orion aan de sterrenhemel te kunnen staren. Allemaal de schuld van het vliegtuig, dat instrument van de Demiurg.
Emile, bij deze wens ik u nog vele trage lange jaren met lange reizen op trage treinen en schepen.
LUC DE VOS
Comments are closed.