EEN BEKEERLING
Zelf nog meegemaakt: toen de bibliotheek van Gent nog in het oude gebouw aan het Baudelopark huisde moest iemand die een boek wilde ontlenen de naam en de auteur van dat boek invullen op een bonnetje, dat bonnetje afgeven aan een bediende achter de balie en die ging het dan zoeken middenin een geheime stapel boeken die ergens verborgen lag in enige duistere krochten.
Vanzelfsprekend was die bediende een grijze man in een grijze stofjas, of wat had u gedacht? Gemeenplaatsen zijn er om bevestigd te worden. De openbare instellingen waren er voor het volk, maar zij wantrouwden hun eigen doelgroep, een woord dat in die tijd nog niet bestond. De instellingen gingen er van uit dat hun infrastructuur tegen het volk moest beschermd worden. De leden van het volk konden maar beter een eind weg gehouden worden van het openbare domein. Zo waren de mensen vroeger, wie zal het hen kwalijk nemen? Nu is iedereen rijk, maar toen waren de mensen arm. Het individu zelf werd niet tot de kern van zijn eigen met belastingsgeld betaalde gebouw toegelaten, wellicht uit angst voor een destabilisering. Terwijl dat individu toch deel uitmaakte van het volk. Dat is een paradox waar amateursociologen zoals ik mee worstelen: een volk diende tegen zichzelf beschermd te worden uit angst voor zichzelf. De structuur van de instelling moest een soort van obstakel vormen tegen een te grote vorm van vrijheid. De totale afbraak lag voortdurend op de loer, zo vreesden zij, denk ik.
In deze postmoderne tijden hebben de bibliotheken gekozen voor de vrijheid van het individu en zijn de bonnetjes afgeschaft en proberen zij zoveel mogelijk mensen er toe aan te zetten zoveel mogelijk te lezen en zichzelf als eigendom van iedereen zo toegankelijk mogelijk te maken. Er zijn lezingen, workshops, allerlei gedoe kortom, en nu dus ook hier in Gent bij ons een café.
Ikzelf ben een bekeerling. Ik ben maar boeken beginnen lezen toen ik als slechtste student ter wereld heelder dagen in de bibliotheek zat omdat ik geen geld had om op café te zitten brossen. Ik vond het een heerlijke plek vol met tijdschriften en al die fantastische griezelromans van Stephen King. Ik ben aangestoken door de aanstekelijkheid.
Elk initiatief is goed om de mensen naar de bibliotheek te lokken of een boek te doen lezen. Hoe gezelliger, hoe beter. Er zullen altijd horden luiaards zijn die liever thuis naar televisie kijken, de meerderheid van de mensen leest wellicht nooit een boek. Daarom niet getreurd. Bibliotheken hoeven wat mij betreft naar analogie van kijk- en luistercijfers, niet zoiets als leescijfers na te streven. Het louter bestaan van een verzameling boeken die gewoon toegankelijk is voor iedereen, dat is een zegen op zich en een der vele overwinningen van de beschaving.
LUC DE VOS
Comments are closed.